Zestawienie filmów fabularnych z odwołaniami do poszczególnych pozycji
- kolejność alfabetyczna.
Po kliknięciu w tytuł wybranego filmu wyświetlana jest krótka informacja, po czym można obejrzeć lub ściągnąć film.
Uwaga:
- W ostatniej kolumnie podano, czy film jest dostępny na portalu YouTube (45) - co oznaczono literą T. W portalu YouTube filmy zamieszczone są w częściach (w formacie .flv) i oglądanie ich wymaga ciągłego połączenia z Internetem - za oglądanie nie wnosi się żadnej opłaty. Filmy te można skopiować na swój komputer np. za pomocą specjalnego dodatku do Firefoxa - Video DownloadHelper, połączyć odcinki np. programem Andys FLV Joiner i potem wielokrotnie oglądać bez połączenia z Internetem.
- W pozostałych przypadkach filmy poza nielicznymi przypadkami są dostępne w portalu CHOMIKUJ. W portalu CHOMIKUJ filmy są zamieszczone w całości (w większości w formacie .avi). Dla obejrzenia należy je wcześniej skopiować, co wymaga wniesienia niewielkiej opłaty i potem oglądać bez połączenia z Internetem. Można je także przekonwertować dla jednolitości do formatu .flv korzystając np. z programu 3GP Converter.
Filmy fabularne (kolejność dość przypadkowa)
- Westerplatte 1/10
- Westerplatte 2/10
- Westerplatte 3/10
- Westerplatte 4/10
- Westerplatte 5/10
- Westerplatte 6/10
- Westerplatte 7/10
- Westerplatte 8/10
- Westerplatte 9/10
- Westerplatte 10/10
- Wolne miasto 1/10
- Wolne miasto 2/10
- Wolne miasto 3/10
- Wolne miasto 4/10
- Wolne miasto 5/10
- Wolne miasto 6/10
- Wolne miasto 7/10
- Wolne miasto 8/10
- Wolne miasto 9/10
- Wolne miasto 10/10
- Zakazane piosenki 1/11
- Zakazane piosenki 2/11
- Zakazane piosenki 3/11
- Zakazane piosenki 4/11
- Zakazane piosenki 5/11
- Zakazane piosenki 6/11
- Zakazane piosenki 7/11
- Zakazane piosenki 8/11
- Zakazane piosenki 9/11
- Zakazane piosenki 10/11
- Zakazane piosenki 11/11
- Eroica 1/8
- Eroica 2/8
- Eroica 3/8
- Eroica 4/8
- Eroica 5/8
- Eroica 6/8
- Eroica 7/8
- Eroica 8/8
- Lotna 1/8
- Lotna 2/8
- Lotna 3/8
- Lotna 4/8
- Lotna 5/8
- Lotna 6/8
- Lotna 7/8
- Lotna 8/8
- Hubal 1/13
- Hubal 2/13
- Hubal 3/13
- Hubal 4/13
- Hubal 5/13
- Hubal 6/13
- Hubal 7/13
- Hubal 8/13
- Hubal 9/13
- Hubal 10/13
- Hubal 11/13
- Hubal 12/13
- Hubal 13/13
- Orzeł 1/11
- Orzeł 2/11
- Orzeł 3/11
- Orzeł 4/11
- Orzeł 5/11
- Orzeł 6/11
- Orzeł 7/11
- Orzeł 8/11
- Orzeł 9/11
- Orzeł 10/11
- Orzeł 11/11
- Katyń 1/12
- Katyń 2/12
- Katyń 3/12
- Katyń 4/12
- Katyń 5/12
- Katyń 6/12
- Katyń 7/12
- Katyń 8/12
- Katyń 9/12
- Katyń 10/12
- Katyń 11/12
- Katyń 12/12
- Popiół i diament 1/10
- Popiół i diament 2/10
- Popiół i diament 3/10
- Popiół i diament 4/10
- Popiół i diament 5/10
- Popiół i diament 6/10
- Popiół i diament 7/10
- Popiół i diament 8/10
- Popiół i diament 9/10
- Popiół i diament 10/10
- Virtuti 1/12
- Virtuti 2/12
- Virtuti 3/12
- Virtuti 4/12
- Virtuti 5/12
- Virtuti 6/12
- Virtuti 7/12
- Virtuti 8/12
- Virtuti 9/12
- Virtuti 10/12
- Virtuti 11/12
- Virtuti 12/12
- Kanał 1/10
- Kanał 2/10
- Kanał 3/10
- Kanał 4/10
- Kanał 5/10
- Kanał 6/10
- Kanał 7/10
- Kanał 8/10
- Kanał 9/10
- Kanał 10/10
- Zezowate szczęście 1/11
- Zezowate szczęście 2/11
- Zezowate szczęście 3/11
- Zezowate szczęście 4/11
- Zezowate szczęście 5/11
- Zezowate szczęście 6/11
- Zezowate szczęście 7/11
- Zezowate szczęście 8/11
- Zezowate szczęście 9/11
- Zezowate szczęście 10/11
- Zezowate szczęście 11/11
- Daleka jest droga 1/9
- Daleka jest droga 2/9
- Daleka jest droga 3/9
- Daleka jest droga 4/9
- Daleka jest droga 5/9
- Daleka jest droga 6/9
- Daleka jest droga 7/9
- Daleka jest droga 8/9
- Daleka jest droga 9/9
- Godzina "W" 1/8
- Godzina "W" 2/8
- Godzina "W" 3/8
- Godzina "W" 4/8
- Godzina "W" 5/8
- Godzina "W" 6/8
- Godzina "W" 7/8
- Godzina "W" 8/8
- Dzień czwarty 1/8
- Dzień czwarty 2/8
- Dzień czwarty 3/8
- Dzień czwarty 4/8
- Dzień czwarty 5/8
- Dzień czwarty 6/8
- Dzień czwarty 7/8
- Dzień czwarty 8/8
- Akcja pod Arsenałem 1/10
- Akcja pod Arsenałem 2/10
- Akcja pod Arsenałem 3/10
- Akcja pod Arsenałem 4/10
- Akcja pod Arsenałem 5/10
- Akcja pod Arsenałem 6/10
- Akcja pod Arsenałem 7/10
- Akcja pod Arsenałem 8/10
- Akcja pod Arsenałem 9/10
- Akcja pod Arsenałem 10/10
- Oficjalny zwiastun
- Kilka scen z filmu
- Fragment 1 (fragment piątego odcinka)
- Fragment 2
- Wszystkie odcinki - do ściągnięcia
- Film
Akcja filmu toczy się podczas czterech dni urodzinowych Jerzego Bieleckiego. Film pozwala prześledzić siedemnaste, osiemnaste, dwudzieste drugie i dwudzieste trzecie urodziny bohatera. Widzimy, jak Jurek radzi sobie w Warszawie podczas II Wojny Światowej - bierze udział w obronie Twierdzy Modlin, działa w podziemnym ruchu oporu i w końcu walczy w Powstaniu Warszawskim.
Urodziny młodego warszawiaka reż. Ewa Petelska, Czesław Petelski (1980) - Film
Rok 1944. Pażdziernik. Ostatnie dni Powstania Warszawskiego. Podchorąży Marcin z resztką swojego plutonu wycofuje się z ruin bronionego domu. Zostaje ranny. W czasie kapitulacji jego dziewczyna, Wiśka, trafia do jednego z przejściowych obozów dla ludności cywilnej. Zostają rozdzieleni. W niemieckim szpitalu pod Warszawa opiekuje się Marcinem Janina, sanitariuszka jego oddziału. Przełożony Marcina, major Steinert, nawiązuje z nim kontakt i proponuje walkę z nowym, sowieckim okupantem.
Pierścionek z orłem w koronie reż. Andrzej Wajda (1992) - Film
13 sierpnia 1944 reż. Małgorzata Brama (2010)
To fabularyzowany krótkometrażowy dokument, opowiadający o jednym z najtragiczniejszych wydarzeń w Powstaniu Warszawskim - wybuchu tzw. czołgu pułapki na Starówce. To pierwszy dokument w polskiej kinematografii opowiadający o tragicznej eksplozji przy Kilińskiego. Dziś już wiemy, że powstańcy nie przejęli czołgu pułapki, a porzucony stawiacz min. - Zwiastun
- Fragment
- Zwiastun
- Wywiad z reżyserem, fragmenty filmu
- Fragmenty
- Podziemny front 6 (1)
- Podziemny front 6 (2)
- Podziemny front 6 (3)
- Żołnierze wolności 5/8
- Żołnierze wolności 6/8
- Żołnierze wolności 7/8
- Żołnierze wolności 8/8
- Do pobrania
- Do pobrania
- Czas honoru sezon 3 odc.9 part 1/3
- Czas honoru sezon 3 odc.9 part 2/3
- Czas honoru sezon 3 odc.9 part 3/3
- Czas honoru sezon 3 odc.10 part 1/3
- Czas honoru sezon 3 odc.10 part 2/3
- Czas honoru sezon 3 odc.10 part 3/3
- Czas honoru sezon 3 odc.11 part 1/3
- Czas honoru sezon 3 odc.11 part 2/3
- Czas honoru sezon 3 odc.11 part 3/3
- Czas honoru sezon 3 odc.12 part 1/3
- Czas honoru sezon 3 odc.12 part 2/3
- Czas honoru sezon 3 odc.12 part 3/3
- Czas honoru sezon 3 odc.13 part 1/3
- Czas honoru sezon 3 odc.13 part 2/3
- Czas honoru sezon 3 odc.13 part 3/3
- Przesłuchanie 1/12
- Przesłuchanie 2/12
- Przesłuchanie 3/12
- Przesłuchanie 4/12
- Przesłuchanie 5/12
- Przesłuchanie 6/12
- Przesłuchanie 7/12
- Przesłuchanie 8/12
- Przesłuchanie 9/12
- Przesłuchanie 10/12
- Przesłuchanie 11/12
- Przesłuchanie 12/12
- Operacja Himmler 1/15
- Operacja Himmler 2/15
- Operacja Himmler 3/15
- Operacja Himmler 4/15
- Operacja Himmler 5/15
- Operacja Himmler 6/15
- Operacja Himmler 7/15
- Operacja Himmler 8/15
- Operacja Himmler 9/15
- Operacja Himmler 10/15
- Operacja Himmler 11/15
- Operacja Himmler 12/15
- Operacja Himmler 13/15
- Operacja Himmler 14/15
- Operacja Himmler 15/15
- Fragment
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Oglądanie
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Oglądanie
- Do ściągnięcia
- Oglądanie
- Do ściągnięcia
- Znicz olimpijski 3/6
- Znicz olimpijski 4/6
- Znicz olimpijski 5/6
- Znicz olimpijski 6/6
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Ulica graniczna 1/13
- Ulica graniczna 2/13
- Ulica graniczna 3/13
- Ulica graniczna 4/13
- Ulica graniczna 5/13
- Ulica graniczna 6/13
- Ulica graniczna 7/13
- Ulica graniczna 8/13
- Ulica graniczna 9/13
- Ulica graniczna 10/13
- Ulica graniczna 11/13
- Ulica graniczna 12/13
- Ulica graniczna 13/13
- Tajny współpracownik 1/8
- Tajny współpracownik 2/8
- Tajny współpracownik 3/8
- Tajny współpracownik 4/8
- Tajny współpracownik 5/8
- Tajny współpracownik 6/8
- Tajny współpracownik 7/8
- Tajny współpracownik 8/8
- Pokolenie 1/10
- Pokolenie 2/10
- Pokolenie 3/10
- Pokolenie 4/10
- Pokolenie 5/10
- Pokolenie 6/10
- Pokolenie 7/10
- Pokolenie 8/10
- Pokolenie 9/10
- Pokolenie 10/10
- Kim jest ten człowiek 1/15
- Kim jest ten człowiek 2/15
- Kim jest ten człowiek 3/15
- Kim jest ten człowiek 4/15
- Kim jest ten człowiek 5/15
- Kim jest ten człowiek 6/15
- Kim jest ten człowiek 7/15
- Kim jest ten człowiek 8/15
- Kim jest ten człowiek 9/15
- Kim jest ten człowiek 10/15
- Kim jest ten człowiek 11/15
- Kim jest ten człowiek 12/15
- Kim jest ten człowiek 13/15
- Kim jest ten człowiek 14/15
- Kim jest ten człowiek 15/15
- Do ściągnięcia
- Ptaki ptakom 1/12
- Ptaki ptakom 2/12
- Ptaki ptakom 3/12
- Ptaki ptakom 4/12
- Ptaki ptakom 5/12
- Ptaki ptakom 6/12
- Ptaki ptakom 7/12
- Ptaki ptakom 8/12
- Ptaki ptakom 9/12
- Ptaki ptakom 10/12
- Ptaki ptakom 11/12
- Ptaki ptakom 12/12
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Powieść, mimo iż oparta na prawdziwych wydarzeniach, znacznie przeinacza lub rozmywa fakty. I tak ze stron powieści dowiadujemy się między innymi, że znikanie całych wsi w Bieszczadach (m.in. Jaworzec, Ustrzyki Górne, Brzegi Górne), spowodowane jest tylko i wyłącznie terrorem UPA a nie przymusowymi przesiedleniami. Ponadto razem z „bandytami z lasów" w jednym szeregu stawiani są spekulanci (na ogół członkowie PSL), zwolennicy Stanisława Mikołajczyka, oraz Amerykanie, referendum ludowe z roku 1946 przeprowadzone zostaje w sposób całkowicie demokratyczny, a generał Świerczewski (ani razu jednak nie wymieniony z nazwiska) opisywany jest jako mąż stanu i posiadający niesłychany autorytet u żołnierzy bohater. Opisywane zbrodnie UPA nie miały miejsca, w rzeczywistości były to potyczki między UPA a LWP - Źródło
- Film jest bardza, ale to bardzo zakłamany... Przykładowo oddział Żubryda. Zakłamanie to granic możliwości. Ale historię tego prawdziwego Polaka pokazana jest w wikipedi, to się rozpisywał nie będę. W filmie pokazana jako postać negatywna. A to kłamstwo !!! Źródło
- Dopiero wysiedlenie ludności ukraińskiej i odcięcie UPA od baz zaopatrzenia sprawiło, że w Bieszczadach przestano mordować Polaków - Źródło
- Ogniomistrz Kaleń 1/11
- Ogniomistrz Kaleń 2/11
- Ogniomistrz Kaleń 3/11
- Ogniomistrz Kaleń 4/11
- Ogniomistrz Kaleń 5/11
- Ogniomistrz Kaleń 6/11
- Ogniomistrz Kaleń 7/11
- Ogniomistrz Kaleń 8/11
- Ogniomistrz Kaleń 9/11
- Ogniomistrz Kaleń 10/11
- Ogniomistrz Kaleń 11/11
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Agent nr 1 1/10
- Agent nr 1 2/10
- Agent nr 1 3/10
- Agent nr 1 4/10
- Agent nr 1 5/10
- Agent nr 1 6/10
- Agent nr 1 7/10
- Agent nr 1 8/10
- Agent nr 1 9/10
- Agent nr 1 10/10
- Do ściągnięcia
- Zwiastun
- Różyczka 1/10
- Różyczka 2/10
- Różyczka 3/10
- Różyczka 4/10
- Różyczka 5/10
- Różyczka 6/10
- Różyczka 7/10
- Różyczka 8/10
- Różyczka 9/10
- Różyczka 10/10
- Jutro idziemy do kina 1/11
- Jutro idziemy do kina 2/11
- Jutro idziemy do kina 3/11
- Jutro idziemy do kina 4/11
- Jutro idziemy do kina 5/11
- Jutro idziemy do kina 6/11
- Jutro idziemy do kina 7/11
- Jutro idziemy do kina 8/11
- Jutro idziemy do kina 9/11
- Jutro idziemy do kina 10/11
- Jutro idziemy do kina 11/11
- Krzyż walecznych 1/8
- Krzyż walecznych 2/8
- Krzyż walecznych 3/8
- Krzyż walecznych 4/8
- Krzyż walecznych 5/8
- Krzyż walecznych 6/8
- Krzyż walecznych 7/8
- Krzyż walecznych 8/8
- Szkice warszawskie 1/8
- Szkice warszawskie 2/8
- Szkice warszawskie 3/8
- Szkice warszawskie 4/8
- Szkice warszawskie 5/8
- Szkice warszawskie 6/8
- Szkice warszawskie 7/8
- Szkice warszawskie 8/8
- Cafe pod Minogą 1/9
- Cafe pod Minogą 2/9
- Cafe pod Minogą 3/9
- Cafe pod Minogą 4/9
- Cafe pod Minogą 5/9
- Cafe pod Minogą 6/9
- Cafe pod Minogą 7/9
- Cafe pod Minogą 8/9
- Cafe pod Minogą 9/9
- Droga na Zachód 1/8
- Droga na Zachód 2/8
- Droga na Zachód 3/8
- Droga na Zachód 4/8
- Droga na Zachód 5/8
- Droga na Zachód 6/8
- Droga na Zachód 7/8
- Droga na Zachód 8/8
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Inka 1946 1/9
- Inka 1946 2/9
- Inka 1946 3/9
- Inka 1946 4/9
- Inka 1946 5/9
- Inka 1946 6/9
- Inka 1946 7/9
- Inka 1946 8/9
- Inka 1946 9/9
- ...Droga daleka przed nami... 1/10
- ...Droga daleka przed nami... 2/10
- ...Droga daleka przed nami... 3/10
- ...Droga daleka przed nami... 4/10
- ...Droga daleka przed nami... 5/10
- ...Droga daleka przed nami... 6/10
- ...Droga daleka przed nami... 7/10
- ...Droga daleka przed nami... 8/10
- ...Droga daleka przed nami... 9/10
- ...Droga daleka przed nami... 10/10
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Do ściągnięcia
- Tam i z powrotem (1/6)
- Tam i z powrotem (2/6)
- Tam i z powrotem (3/6)
- Tam i z powrotem (4/6)
- Tam i z powrotem (5/6)
- Tam i z powrotem (6/6)
Westerplatte reż. Jan Józef Szczepański (1967)
Film przedstawia obronę Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte we wrześniu 1939. Osią konstrukcyjną fabuły jest nasilający się spór między majorem Henrykiem Sucharskim i jego zastępcą kapitanem Franciszkiem Dąbrowskim. Pierwszy, widząc bezsens długotrwałego oporu, chciał przede wszystkim ocalić życie swych żołnierzy; drugi - wierząc, że Westerplatte jest dla całego narodu symbolem bohaterstwa i wytrwania, zamierzał bronić się do ostatniej kropli krwi.
Wolne miasto reż. Stanisław Różewicz (1958)
Kronikalna, wsparta zdjęciami archiwalnymi relacja z przebiegu bohaterskiej obrony Poczty Polskiej w Gdańsku w roku 1939. Wolne Miasto Gdańsk tuż przed wybuchem wojny. Napięta atmosfera, szykany i prześladowania Polaków przez hitlerowców. 1 IX pocztowcy polscy chwytają za broń. W czasie pierwszego niemieckiego ataku ginie Konrad, dowódca obrony poczty przysłany z Warszawy. Walczą wszyscy - i stary listonosz i zakochana w swym chłopcu młoda telegrafistka. Wierzą, że nadejdzie pomoc. Niemcy, po nieudanych atakach, wprowadzają do walki artylerię, wozy pancerne, miotacze ognia...
Zakazane piosenki reż. Leonard Buczkowski (1946)
Akcja filmu rozgrywa się od września 1939 aż do wyzwolenia Warszawy w 1945. Muzyk, Roman Tokarski, opowiada historię okupacji i swoje przeżycia młodemu żołnierzowi polskiemu, repatriantowi z Anglii. Roman zorganizował uliczną orkiestrę. Wraz z siostrą Haliną i kolegami byli też członkami organizacji podziemnej - przewozili broń i nielegalne wydawnictwa, brali udział w akcjach dywersyjnych i bojowych, walczyli w powstaniu warszawskim i w partyzantce. Ale prawdziwym bohaterem filmu są autentyczne piosenki okupacyjne - patriotyczne, żartobliwe, satyryczne - które, jak pisała prasa, podnosiły ludność na duchu, pomagały przetrwać trudne chwile zwątpienia i depresji.
Eroica reż. Andrzej Munk (1958)
Pierwsza część mówi o działaniach Dzidziusia Górkiewicza podczas powstania warszawskiego, który podejmuje się roli łącznika w mediacji nad połączeniem sił polskich i węgierskiego oddziału zatrzymanego przez Polaków pod Warszawą. Druga pokazuje polskich oficerów w niemieckim oflagu, którzy kultywują mit legendarnego już uciekiniera z obozu, porucznika Zawistowskiego.
Lotna reż. Andrzej Wajda (1959)
Film przedstawia wojnę obronną Polski w 1939 r., ironicznie traktując etos polskiego oręża. Wojsko jest ukazane jako dwa rozdzielne światy - szeregowych żołnierzy i oficerów.
Film powiela oraz utrwala stereotypowy mit propagandy niemieckiej o nigdy nie mających miejsca szarżach polskiej kawalerii na niemieckie czołgi.Podczas kampanii wrześniowej Polska wykorzystywała militarnie 11 brygad kawaleryjskich, które wyposażone były wówczas w nowoczesne karabiny przeciwpancerne "UR" oraz lekką artylerię np. armata przeciwpancerna Bofors 37 mm). Dzięki tej broni kawaleria nie miała potrzeby dokonywania samobójczych szarż na czołgi niemieckie. Konie służyły kawalerzystom jedynie do transportu i po dojechaniu na miejsce bitwy żołnierze walczyli spieszeni jak piechota wykorzystując przeciw czołgom posiadaną broń przeciwpancerną. Bezpośrednia szarża kawaleryjska była stosowana tylko wobec przemieszczającej się, nieokopanej i nieosłoniętej piechoty nieprzyjaciela. Taktyka obejścia oddziałów nieprzyjaciela zamiast frontalnego ataku zastosowana była m.in. w bitwie pod Krojantami.
Hubal reż. Bohdan Poręba (1973)
Polski film historyczny opisujący historię oddziału kawalerii majora Henryka Dobrzańskiego (pseud. Hubal), ostatniej, regularnej jednostki wojsk II Rzeczypospolitej, który nie złożył broni po przegranej kampanii wrześniowej, stając się pierwszym oddziałem partyzanckim II wojny światowej.
Orzeł reż. Leonard Buczkowski (1958)
Film przedstawia fabularyzowane losy polskiego okrętu podwodnego ORP Orzeł na początku II wojny światowej. Po klęsce kampanii wrześniowej "Orzeł" zdołał umknąć hitlerowcom i zawinął do Tallina w celu uzupełnienia zapasów paliwa. W estońskim porcie załoga musiała też zostawić swego chorego dowódcę. Wbrew zapewnieniom władz estońskich został on szybko internowany. Nowy dowódca - kapitan Grudziński podjął decyzję o ucieczce. W rezultacie "Orłowi" udało się potajemnie opuścić port, ujść wszystkim hitlerowskim pościgom i dostać do Anglii. Samotny wyczyn "Orła" stał się dla Polaków symbolem heroicznej walki z niemieckim najeźdzcą i znakiem nadziei na odzyskanie wolności.
Katyń reż. Andrzej Wajda (2007)
Film przedstawia zbrodnię katyńską - wymordowanie na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 r. przez funkcjonariuszy NKWD na wiosnę tego roku przetrzymywanych w obozach na terytorium ZSRR nie mniej niż 21 768 obywateli polskich – jeńców wojennych osadzonych w specjalnych obozach jenieckich NKWD w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz osób cywilnych, aresztowanych i osadzonych w więzieniach na terenie okupowanym przez ZSRR Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej.
Popiół i diament reż. Andrzej Wajda (1958)
Akcja filmu rozpoczyna się 8 maja 1945, w ostatnim dniu wojny. Główny bohater, Maciek Chełmicki (Zbigniew Cybulski) jest zołnierzem AK, wyznaczonym do wykonania wyroku śmierci na funkcjonariuszu PPR, Szczuce.Zbieg okoliczności powoduje, że zabija kogoś innego. Spotykając się twarzą w twarz ze swoją ofiarą doznaje szoku. Staje przed koniecznością powtórzenia zamachu. Poznaje Krystynę, dziewczynę pracującą jako barmanka w restauracji hotelu "Monopol". Uczucie do niej uświadamia mu jeszcze bardziej bezsens zabijania w chwili zakończenia wojny. Wierność złożonej przysiędze, a tym samym obowiązek podporządkowania się rozkazowi, przeważa szalę.
Powieść Jerzego Andrzejewskiego "Popiół i diament" była jednym z najbardziej przez komunistyczne władze popieranym polskim utworem literackim. Obowiązkowa lektura szkolna, ponad 20 wydań w czasach PRL-u - te fakty mówią same za siebie. Uznawano ją wówczas w Polsce (choć nie wszyscy) niemal za arcydzieło, za jedną z najważniejszych rodzimych powieści XX wieku. Nieco skromniej, lecz również z należytym pietyzmem, traktowano ekranizację Wajdy. Jedynie w drugim obiegu można było publikować opinie, odbiegające od urzędowego stereotypu. Andrzej Werner pisał: "W powieści, ale zwłaszcza w filmie (dzięki kondensacji niezwykle ekspresywnej formy), dokonano zabiegu, który można by nazwać stworzeniem fałszywego klimatu tragicznego. Dzieje się tak przez sugestię świadomości bohaterów, którym kazano działać w społecznej i moralnej próżni"("Polskie, arcypolskie"). Po przełomie politycznym w 1989 roku pojawiły się głosy oficjalnie krytykujące powieść Andrzejewskiego, a pośrednio również jej ekranową wersję. Nagle "jedna z najważniejszych polskich książek ostatniego półwiecza" okazała się "tendencyjna" (choć nie pozbawiona walorów literackich), "zapowiadająca socrealizm", "pełna fałszywych tonów", pochwalna wobec "nowego porządku przyniesionego na sowieckich bagnetach". O ekranizacji "Popiołu i diamentu" (1958) pisano łaskawiej, ale i tu głosy były podzielone. Zarzucano Wajdzie, że pokazał nieprawdziwy obraz tuż powojennej Polski, z drugiej jednak strony podkreślano, że to młody akowiec Maciek Chełmicki, a nie pepeerowiec Szczuka, stał się prawdziwym bohaterem filmu i reprezentantem prawdziwych wartości.
Virtuti reż. Jacek Butrymowicz (1989)
Akcja "Virtuti" toczy się w drugiej połowie września 1939 roku, niedaleko od Bugu. Opowiada o kilkunastu godzinach z życia młodego oficera rezerwy, dowódcy rozbitego oddziału, który na drodze do niemieckiej niewoli jest świadkiem ścierania się przeciwstawnych postaw i racji. Reżyser z upodobaniem stawia swoich bohaterów przed wyborami, które ich przerastają, burzą dotychczasową hierarchię wartości, uświadamiają tragizm żołnierzy Września, skazanych na chaotyczną walkę z przeważającymi siłami nieprzyjaciela. Pozostawieni samym sobie, rozproszeni stawiają sobie pytania, na które bezskutecznie szukają odpowiedzi.
Kanał reż. Andrzej Wajda (1957)
Film dzieje się podczas dwóch dni, najprawdopodobniej 26-27 września 1944 r. Walczący na Mokotowie zdziesiątkowany oddział porucznika "Zadry", po nieudanej próbie przebicia się przez otaczające go wojska niemieckie, podejmuje jedyną możliwą w tej sytuacji decyzję: schodzi do kanałów, aby tą drogą przedrzeć się do Śródmieścia, gdzie jeszcze bronią się powstańcy. W krętych, podziemnych korytarzach pełnych ekskrementów, gdzie u każdego włazu czuwają Niemcy rzucając do wnętrza granaty, ...
Zezowate szczęście reż. Andrzej Munk (1960)
Film jest groteskową komedią, powiastką filozoficzną, pokazującą pechowe losy życiowego oportunisty - Jana Piszczyka. Główny bohater od wczesnej młodości starał się jak najlepiej dopasować się do aktualnej tendencji społecznej i politycznej. Przed wojną zapisał się do harcerstwa. Niestety, mimo usilnych starań, skompromitował się podczas defilady. Niezrażony niepowodzeniem zapragnął zostać korporantem, lecz podczas antysemickich zajść na uniwersytecie wzięto go za Żyda. Podczas II wojny światowej założył upragniony mundur podchorążego, ale trafił do oflagu. Wreszcie wraz z nastaniem PRL wydawało się, że los się do niego uśmiechnął. Nie na długo.
Daleka jest droga reż. Bohdan Poręba (1963)
Film przedstawia życiową historię oficera I Dywizji Pancernej generała Maczka. Porucznik Włodarczyk wraz ze swoją ukochaną Sheilą postanawia pozostać w Szkocji, aby tutaj wieść swe dalsze życie. Nie dane mu jednak będzie zaznać spokoju - jego dawny zagorzały antagonista - chorąży Zientara - czyni go na łożu śmierci wykonawcą swego testamentu.
Godzina "W" reż. Janusz Morgenstern (1979)
Film przedstawia historię jednego dnia, tak pamiętnego dla Warszawy - 1 sierpnia 1944 roku. Niemcy wycofują się już od pewnego czasu, wszyscy oczekują, kiedy nastąpi sygnał wybuchu powstania. Tego dnia - 1 sierpnia - już przed południem rozpoczął się w Warszawie wielki ruch. Łącznicy przenosili wiadomość: Godzina "W" o siedemnastej. Następuje koncentracja oddziałów w wyznaczonych uprzednio punktach, przewożenie zgrmadzonej broni. W jednym z takich punktów zbiera się pluton Armii Krajowej pod dowództwem "Czarnego". Mają zaatakować hitlerowskie koszary. Tuż przed siedemnastą dowiadują się, że nie otrzymają przewidywanego wsparcia - drugiego plutonu. W tej sytuacji ryzyko natarcia zostaje zwielokrotnione do granicy zbiorowego samobójstwa. Rozkaz musi być jednak wykonany. Punktualnie o godzinie 17.00 pluton "Czarnego" rozpoczyna wykonywanie swojego zadania. Według Marka Sadowskiego był to pierwszy powojenny film, w którym w kontekście Powstania zaistniała nazwa AK i pokazana została nawet legitymacja żołnierza Armii Krajowej.
Dzień czwarty reż. Ludmiła Niedbalska (1984)
Paradokumentalny obraz, odtwarza początkowe dni Powstania Warszawskiego. Główny bohater filmu, Krzysztof Kamil Baczyński, ukazany został na tle nierównych walk powstańców z hitlerowcami oraz licznych retrospekcji, w których wiele miejsca poświęcono jego żonie, Barbarze.
Akcja pod Arsenałem reż. Jan Łomnicki (1978)
Film oparty na powieści Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec". To film o trzech przyjaciołach - "Alku", "Rudym" i "Zośce" - którzy w czasie II wojny światowej należeli do tajnej konspiracji i służyli krajowi. Jaśniej mówiąc, byli żołnierzami, chociaż nigdy nie byli w wojsku i nie przygotowywali się do tej roli, gdyż, według nich, bycie żołnierzem nie wymaga specjalnych umiejętności. Wystarczy kochać swój kraj i robić wszystko, aby przetrwał czasy okupacji. Niestety, dnia 22 marca 1943 roku gestapowcy aresztowali Jana Bytnara "Rudego" i bestialsko go torturowali. "Zośka" i "Alek" nie mogli się z tym pogodzić, dlatego w trzy dni po aresztowaniu ich kolegi, tj. 26 marca 1943 roku, odbili "Rudego" w akcji pod Arsenałem.
Rok 1941 – Żydzi w Europie Wschodniej padają ofiarami masowych mordów. Trzem braciom Bielskim udaje się schronić wraz z grupką uciekinierów w gęstym lesie, który znają od dziecięcych lat. Na początku starają się po prostu przetrwać. Gdy jednak wieść o ich odwadze rozchodzi się, w lesie pojawia się coraz więcej mężczyzn, kobiet, dzieci i starców, dla których bracia są jedyną nadzieją na przetrwanie. Tewje (Daniel Craig) obejmuje przywództwo, ale jego decyzje często krytykuje Zus (Liev Schreiber).
Kolumbowie reż. Janusz Morgenstern(1970)
Serial Janusza Morgensterna opowiada o polskim ruchu oporu przeciw hitlerowskim okupantom, o młodzieży lat wojny, jej codziennym życiu i walce. Głównymi bohaterami są dwudziestoletni chłopcy, wplątani nagle w dramatyczną historię narodu i zmuszeni do podejmowania trudnych, nierzadko tragicznych decyzji. Z właściwą ich wiekowi fantazją, poświęceniem,... ale i ze świadomością ogromu ryzyka i odpowiedzialności podejmują nierówną walkę z wrogiem. Początkowo jest ona spontaniczna. Z czasem przeradza się jednak w zorganizowaną i dokładnie planowaną działalność dywersyjną.
Kamienne niebo reż. Ewa Petelska, Czesław Petelski (1959)
Powstanie Warszawskie. Pięć osób zostaje zasypanych w piwnicy dużej kamienicy zbombardowanej przez Niemców: dozorczyni, złodziejaszek z przedmieścia, Maniuś, młoda dziewczyna Ewa, matka z córeczką i stary, ciężko chory profesor. Ich wysiłki wydostania się kończą się fiaskiem. Po dwóch dobach Maniuś przystępuje do kucia ściany . . . Nadawane sygnały pozostają bez odpowiedzi. Gaśnie lampa . . .
Hardkor 44 reż. Tomasz Bagiński (premiera przewidziana w 2012)
Na ekranie zobaczymy weterana Kampanii Wrześniowej imieniem Arnold, który z najróżniejszych podejrzanych typów, outsiderów i wykolejeńców, formuje oddział specjalny. Jego celem ma być zdobycie wielkiego skarbu, wojennych łupów słynnego z okrucieństwa SS-Oberfurera Wangera. Jest on okaleczonym przez wojnę psychopatą i dowódcą eksperymentalnej jednostki SS, złożonej z żołnierzy-cyborgów. Tak, więc nietypowemu oddziałowi Arnolda stanie na drodze do upragnionego bogactwa niespodziewana i potężna przeszkoda - Wunderwaffe, która ma posłużyć do starcia Warszawy z powierzchni ziemi. W tym nierównym starciu spryt i lojalność staną naprzeciw mrocznej technologii oraz brutalnej siły.
Dodatkowe informacje: Tekst1 Tekst2 Tekst3
Taniec śmierci. Sceny z Powstania Warszawskiego reż. Leszek Wosiewicz (2010)
Historia rozgrywająca się na ekranie ma przypominać w pewnym sensie, wojenne kino drogi. Jej bohaterem jest Marek, młody poeta, niedoszły maturzysta, który próbuje przedrzeć się z dzielnicy Ochota do opanowanego przez powstańców Śródmieścia, gdzie znajduje się już jego ojciec. Chłopak musi szczególnie uważać na polujących na powstańców członków Sonderbataillon Dirlewanger. Formacja ta pod dowództwem SS-Oberfuhrera Oskara Dirlewangera, złożona z kryminalistów, odpowiedzialna była między innymi za zbrodnie na Woli. Po drodze spotyka on Irenę, folksdojczkę, która z kolei szuka, walczącego w Szarych Szeregach, syna.
Miasto nieujarzmione reż. Jerzy Zarzycki (1950)
Zainspirowana wspomnieniami znanego kompozytora, Władysława Szpilmana, opowieść o tragicznych losach osamotnionego wśród ruin "warszawskiego Robinsona", usiłującego przeżyć dramatyczne wydarzenia roku 1944: stłumienie Powstania Warszawskiego, przymusową ewakuację ludności i bezwzględną zagładę miasta. Po upadku powstania warszawskiego pozostaje w ruinach miasta samotny mężczyzna, Rafalski, "warszawski Robinson". Ratuje od śmierci Krystynę. Niemcy wysadzają w powietrze resztki miasta, zamieniają je w gigantyczne rumowisko. Żyją tu także trzej powstańcy (chcą przedostać się na prawy brzeg Wisły; jeden z nich Andrzej, zakochuje się w Krystynie) oraz radziecki spadochroniarz, który drogą radiową przesyła wiadomości o ruchach wojsk niemieckich. Otoczony przez Niemców skierowuje ogień radzieckiej artylerii na siebie i ginie. Warszawa zostaje wyzwolona. Wojska radzieckie i polskie ruszają w kierunku Berlina.
Oficjalne ukazywanie prawdy historycznej w dziełach artystycznych drugiej połowy lat 40. i pierwszej połowy lat 50. było w Polsce niemożliwe. Niewygodne dla nowej władzy fakty eliminowała cenzura. Decydenci odrzucali scenariusze filmowe lub wpływali na ich zmianę w kierunku zgodnym z linią programową komunistów. Najbardziej spektakularnym przykładem takich działań, w wyniku których pierwotny scenariusz diametralnie różnił się od końcowego efektu, jest film Miasto nieujarzmione z 1950 r.
Losy filmu są niezwykle skomplikowane. Pierwsza wersja scenariusza autorstwa Jerzego Andrzejewskiego i Czesława Miłosza powstała już w roku 1945. Scenariusz był inspirowany wspomnieniami Władysława Szpilmana i opowiadał o - analogicznie do powieści Defoe - ludzkiej samotności i zagrożeniu. Robinson był świadkiem zagłady miasta, swego świata. Dziewczyna Krystyna, którą uratował od śmierci i pokochał, odeszła z innym - powstańcem Andrzejem. Robinson, znów samotny jak na początku, zginął od przypadkowej kuli tuż przed wyzwoleniem Warszawy. Jednak kierownictwo "Filmu Polskiego" wysunęło wobec scenariusza szereg zastrzeżeń i postanowiło o zrealizowaniu w pierwszej kolejności filmu "bezpośrednio opowiadającego o powstaniu warszawskim". Film taki w ostateczności nie powstał. Jednocześnie cały czas trwały prace nad zmianami w scenariuszu (w wyniku tych zmian swoje nazwisko wycofał Czesław Miłosz). Ostatecznie w 1948 skierowano do produkcji scenariusz bardzo odbiegający od wersji pierwotnej: obok Rafalskiego i Krystyny pojawiło się trzech bojowników AL próbujących przedrzeć się do Rosjan na prawy brzeg Wisły. Wprowadzono też sceny obrad sztabu niemieckiego podejmującego decyzje o zniszczeniu miasta, a na początku i końcu filmu miały pojawić się sceny współczesne: pierwszy epizod miał pokazywać członków rządu, którzy, oglądając ruiny Warszawy, podejmują decyzję odbudowy. Epizod końcowy miał eksponować efekty tej decyzji. W wyniku dalszych przeróbek klamra ta została ze scenariusza usunięta. W 1949 powstała pierwsza wersja filmu, w której jeszcze bardziej wyeksponowany został wątek bojowników AL, a w ostatniej scenie filmu Rafalski obserwuje przemarsz żołnierzy LWP przez Warszawę w drodze na Berlin. W tej wersji film zaprezentowano uczestnikom Zjazdu Filmowców, który odbył się w dniach 19-22 listopada 1949 w Wiśle. Pomimo wielkiej ilości zmian, całkowicie wypaczających idee scenariusza Andrzejewskiego i Miłosza, film spotkał się z olbrzymią falą krytyki, m. in. skrytykowano jako "zbyt formalistyczną" muzykę autorstwa Artura Malawskiego. Film poddano dalszym przeróbkom, wprowadzono nową postać radzieckiego radiotelegrafisty "Fiałki", który ukrywa się w ruinach Warszawy wraz z Rafalskim i AL-owcami, dokręcono wiele scen dziejących się na prawym brzegu Wisły. Powstała też nowa muzyka do filmu, tym razem autorstwa Romana Palestera. W ostateczności zmieniono też tytuł, teraz zamiast "Robinson warszawski" nazywał się "Miasto nieujarzmione". Dopiero w tej wersji film w grudniu 1950 pojawił się na ekranach.
W 2002 TVP (2 sierpnia) pokazała "pierwotną" wersję filmu. Nie jest do końca jasne, czy tak jest w istocie. Co prawda film nosi tytuł "Robinson warszawski" a treść odpowiada powyżej podanemu opisowi scenariusza (m. in. brak postaci Fiałki), ale jednocześnie słyszymy muzykę Palestera. Najprawdopodobniej jest to jedna z pierwszych przeróbek dokonanych bezpośrednio po Zjeździe w Wiśle. Jest prawie pewne, że wcześniejsza wersja filmu (z muzyką Malawskiego) nie zachowała się. Źródło
Podziemny front reż. Hubert Drapella (1965)
W serialu została przedstawiona walka z hitlerowskim okupantem oddziału Czwartaków z podziemnej organizacji Armii Ludowej. Każdy odcinek jest zamkniętą całością. Prezentowany odcinek zatytułowany „Przeprawa” opowiada o próbach przeprawy powstańców 1944 roku na prawy brzeg Wisły. Ciągiem dalszym filmu jest "Powrót doktora Von Kniprode".
Żołnierze wolności reż. Jurij Ozierow (1977)
Ograniczono się do fragmentów drugiej części: "Powstanie Warszawskie kłamliwie przedstawione z radzieckiego punktu widzenia. „Sztab I Frontu Białoruskiego. Marszałek Rokossowski zwołuje radę wojenną dla oceny sytuacji. Mimo krytycznego położenia rada postanawia przyjść z pomocą walczącym. W rejonie walk ląduje na spadochronie kpt. Starcew, wysłany dla nawiązania kontaktu z Bór-Komorowskim, ten jednak nie chce współdziałać z Rokossowskim. Warszawa wykrwawia się. Niemcy koncentrują ogromne siły, bombardują miasto, burzą i palą budynki, wymordowują tysiące bezbronnych mieszkańców. 26.VIII podczas walk na Starym Mieście ginie wraz z całym sztabem Bolesław Kowalski.” -> Żródło
Ile jest życia reż. Zbigniew Kuźmiński i Karol Chodura (1974)
Za kanwę scenariusza tego serialu posłużyła powieść Romana Bratnego pod tym samym tytułem wydana w 1971r., choć w czołówce nie ma o tym wzmianki. Obraz przedstawia powojenne losy grupy przyjaciół, którzy walczyli razem w powstaniu warszawskim. Akcja obejmuje dwadzieścia parę lat, a zaczyna się wiosną 1945 r., wkrótce po zakończeniu wojny.
Czas honoru reż. Michał Kwieciński, Michał Rosa, Wojciech Wójcik (2008-2010)
Czas honoru – polski serial telewizyjny, emitowany od 7 września 2008 roku w TVP2. Osią fabuły serialu jest historia żołnierzy Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej – tzw. "Cichociemnych". Serial inspirowany historią polskich dywersantów, którzy w czasie II wojny światowej przechodzili w Anglii szkolenia, by wrócić do okupowanej przez hitlerowców Polski z misją konspiracyjnej walki o niepodległość. Akcja serialu rozgrywa się wiosną, latem i jesienią 1941 roku. Pierwsza seria filmu zakończyła się 30 listopada 2008 roku, premiera drugiej odbyła się 13 września 2009 roku. Trzecia seria emitowana była od 19 września do 12 grudnia 2010 roku. Na jesień 2011 roku planowana jest premiera czwartej serii.
Trzecia seria
Przesłuchanie reż. Ryszard Bugajski (1982, premiera 1989)
Początek lat 50. XX wieku, okres stalinizmu, najmroczniejsze i najpotworniejsze czasy PRL-u. Aktorka Antonina Dziwisz występuje w różnych teatrach w całej Polsce. Po jednym z występów dochodzi do kłótni z mężem i kobieta upija się w restauracji z "pomocą" dwóch mężczyzn. Ci przewożą ją do więzienia, gdzie zostaje poddana długotrwałemu, brutalnemu przesłuchaniu... Film był nagradzany w dwóch kolejnych latach na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni: podczas XIV edycji w 1989 r. otrzymał nagrodę dziennikarzy i publiczności, zaś rok później otrzymał nagrodę specjalną jury, a także główne nagrody aktorskie dla Krystyny Jandy, Janusza Gajosa i Anny Romantowskiej. Krystyna Janda otrzymała również nagrodę dla najlepszej aktorki na Festiwalu w Cannes w 1990 r.
Operacja Himmler reż. Zbigniew Chmielewski (1979)
Zamach reż. Jerzy Passendorfer (1958)
Wojenny dramat psychologiczny, rekonstrukcja udanego zamachu AK na szefa policji SS, generała Kutscherę, zwanego "katem Warszawy"; film odtwarza precyzyjne przygotowania i dramatyczny przebieg akcji, w której zginęli niemal wszyscy zamachowcy, ale która przyniosła zamierzony cel - ograniczenie masowych egzekucji. Utrzymana w dokumentalnym stylu, ale nie dosłowna, rekonstrukcja przygotowań i zamachu dokonanego 1. 02. 1944 roku na dowódcę SS i policji na dystrykt warszawski, generała Kutscherę, inicjatora publicznych egzekucji w Warszawie.Dzień oczyszczenia reż. Jerzy Passendorfer (1969)
Lato 1944. Działający w Sądeckiem oddział partyzancki AK zostaje podczas próby przejęcia angielskiego zrzutu broni i amunicji zdziesiątkowany i rozproszony przez przeważające siły niemieckie. Dowódca oddziału major "Dziadek" i jego zastępca kapitan "Stańczyk" wraz z grupą ok. 20 żołnierzy wyrywają się z okrążenia i usiłują dotrzeć do ruin pobliskiego zamku. Tam ma miejsce zetknięcie się dwóch oddziałów partyzanckich - akowskiego i radzieckiego. Rosjanie proponują współdziałanie, ale major Dziadek odmawia. Nie zmieni swego stanowiska nawet wtedy, kiedy oddział radziecki dostaje się pod silny ostrzał niemiecki. Rosjanom pospieszą z pomocą pozostali akowcy. Uda im się wspólnie wyjść z okrążenia, a major zginie samotnie od kuli niemieckiej.Kontrybucja reż. Jan Łomnicki (1967)
Lata okupacji niemieckiej. Tragiczna historia młodego konspiratora, który spełniwszy podczas okupacji obowiązek wobec swych najbliższych, popada w konflikt z organizacją, za co musi zapłacić życiem. Grupa konspiratorów napada na bank i zdobywa dużą sumę pieniędzy na cele organizacyjne. W czasie ucieczki jeden z nich, szwagier dowodzącego akcją Pawła, zostaje schwytany. Ten wszelkimi sposobami stara się go wydostać. Działa na własną rękę, choć wie, że za takie postępowanie grozi mu śmierć....Pigułki dla Aurelii reż. Stanisław Lenartowicz (1958)
Żołnierze oddziału AK postanawiają odbić z więzienia gestapo swojego kolegę. Wyprawa po broń z Krakowa do Radomia i droga powrotna przez Kielce do Krakowa kończy się wprawdzie jej zdobyciem, ale pięciu uczestników akcji ginie w walce z Niemcami.Umarłem aby żyć reż.Stanisław Jędryka (1984)
Film nawiązuje do wspomnień Stanisława Miedzy-Tomaszewskiego i traktuje o jego losach wojennych. Tomaszewski w czasie II wojny światowej działał w konspiracji. W 1941 został schwytany przez Gestapo i zidentyfikowany, jako ważny konspirator znający szyfry dotyczące rozpracowania konspiracji na terenie III Rzeszy.Torturowany nie zdradza szyfru, ale bliski załamania przesyła prośbę o truciznę. Lekarz, do którego zwrócono się o cyjanek proponuje, przemycenie na Pawiak zamiast trucizny bakterii tyfusu. Z rozpoznaniem tej choroby Leopold Wójcik - bo takie nazwisko nosi w filmie bohater - trafia do szpitala. Leżąc w szpitalu zakaźnym symuluje atak wyrostka robaczkowego. Przewieziony zostaje do szpitala na Płocką wprost na salę operacyjną. Niemcy zostają pod drzwiami. Po jakimś czasie lekarz oświadcza czekającym, że pacjent zmarł. Na wózku leżą jego zwłoki. Panicznie bojący się tyfusu Niemcy nawet nie dokonują szczegółowych oględzin...Wyrok śmierci reż. Witold Orzechowski (1980)
Rok 1943. Podchorąży AK - Smukły wykonuje wyroki na szczególnie niebezpiecznych funkcjonariuszach SS i gestapo, a także na polskich konfidentach. Przybywa do Zamościa i wraz z Nurkiem likwidują wysokiej rangi oficera SS - Foerstera, osławionego w akcji pacyfikacyjnej. Smukły musi także zabić Christine, jego kochankę, która jednak nie jest mu obojętna. W akcji na dworcu ginie Nurek. Smukły chce się wycofać z konspiracji, ale musi wykonać ostatni wyrok na Niemcu, u którego mieszkał i z którym prawie się zaprzyjaźnił. Smukły daje mu szansę ucieczki, ale zostaje przez niego wydany w ręce gestapo.Znicz olimpijski reż. Lech Lorentowicz (1969)
Oparta na autentycznych przeżyciach Heleny Marusarzówny, Bronisława Czecha i Stanisława Marusarza opowieść o działalności konspiracyjnej polskich narciarzy - łączników między okupowanym krajem i placówkami na Węgrzech. Rok 1940. Trener niemiecki usiłuje nakłonić sławnych polskich narciarzy do startu w barwach hitlerowskiego klubu. Ci jednak podejmują pracę konspiracyjną - zostają kurierami na szlaku Zakopane - Budapeszt. Przewożą meldunki i przesyłki. Akcją kieruje kapitan "Szarotka", jednym z kurierów jest góralka Hanka, na której trop wpadają Niemcy...Znikąd do nikąd reż. Kazimierz Kutz (1975)
Jesień 1945. Oddział Armii Krajowej dowodzony przez por. Groźnego nie złożył broni, lecz działa na terenie Żywiecczyzny walcząc przeciwko władzy ludowej. Wyrwawszy się z okrążenia oddział zajmuje wieś. Groźny chce dać ludziom wypoczynek, uzupełnić zapasy żywności i umożliwić ratunek rannemu Kordianowi. Wiejski lekarz Stefan - dawny kolega Groźnego - udziela pomocy rannemu, domaga się jednak, aby oddział opuścił wioskę i nie narażał mieszkańców na niebezpieczeństwo ...Ulica graniczna reż. Aleksander Ford (1948)
Dramat wojenny, ukazujący tragedię ludności żydowskiej w okupowanej Warszawie. Bohaterami są mieszkańcy warszawskiej kamienicy - dzieci i dorośli. Wybucha wojna, Niemcy zajmują Warszawę, tworzą getto. Rodzice Fredka przyjmują wolkslistę, współpracują z hitlerowcami, ujawniają żydowskie pochodzenie doktora Białka, po czym zajmują jego mieszkanie.Tajny współpracownik reż. Krzysztof Lang (2009) - spektakl telewizyjny
Wstrząsająca historia cennego dla UB agenta, który doprowadził do wielu aresztowań, wyroków śmierci i osobistej tragedii, nie wahając się nawet wydać własnego brata. Opowieść o tajnym współpracowniku, który dzięki doskonałemu kamuflażowi pozostawał przez wiele lat nierozpoznanym przez otoczenie donosicielem bezpieki. Na początku 1950 roku uczeń płockiego gimnazjum, szantażowany odpowiedzialnością karną za kontakty z bratem, żołnierzem 6. Brygady Wileńskiej, podpisał deklarację współpracy. Już pierwsza akcja młodego agenta, działającego na Podlasiu, przyniosła resortowi sukces. Pod pozorem spotkania z bratem „Małachowski” – ukryty później pod pseudonimem „Michał” – zlokalizował miejsce obozowania partyzantów i wskazał je UB, powodując obławę i likwidację pododdziału porucznika „Brzaska”. Jego informacje umożliwiły też rozpracowanie całej siatki współpracowników oddziału „Huzara” i „Brzaska” w rejonie Jabłonny Lackiej, w wyniku czego aresztowano 64 osoby. Spektakl pokazuje też, jak aparat bezpieczeństwa dbał o agentów, obciążając innych ich winami dla uwiarygodnienia swoich ludzi w środowisku, w którym działali. Późniejszy los tajnego współpracownika nadal wyznaczali jego przełożeni. W PRL zrobił karierę partyjną i został wicedyrektorem wrocławskiej szkoły średniej. Był także cenionym w dolnośląskim środowisku poetą, którego tragicznie realna twórczość, cytowana w spektaklu, miała swoje źródło w agenturalnej przeszłości. Zmarł kilka dni po wprowadzeniu stanu wojennego, uznany za „zasłużonego pedagoga i wychowawcę młodzieży”.Pokolenie reż. Andrzej Wajda (1954)
Na Woli mieszkają Stach i Jasio Krone. Stach zarabia kradnąc węgiel z transportów kolejowych, potem otrzymuje pracę w warsztacie stolarskim. Tu poznaje Sekułę, działacza komunistycznego, a przez niego Dorotę. Młodzi pokochali się. Biorą udział w czynnej walce z okupantem. W czasie powstania w getcie warszawskim otrzymują rozkaz przejęcia grupy Żydów. Jasio Krone, ścigany przez Niemców, nie znajduje wyjścia z klatki schodowej i ginie samobójczą śmiercią.Debiutancki film Andrzeja Wajdy nosi wyraźne piętno ideologii komunistycznej i prezentuje zmanipulowaną wersję historii. W latach powojennych władze komunistyczne narzuciły społeczeństwu nieprawdziwy obraz niedawnych wydarzeń. Najistotniejszą manipulacją było ukazanie Rosji Sowieckiej jako sojusznika Polaków przynoszącego wyzwolenie, pokój i sprawiedliwość. Armia Czerwona w 1945 roku wyzwalała Polskę spod okupacji niemieckiej, przynosiła jednak nowe zniewolenie: system totalitarny i podporządkowanie Stalinowi.
Kim jest ten człowiek reż. Ewa Petelska (1984)
Wiosna 1939 roku. Kapitan Adam Iwiński oskarżony zostaje o sabotaż, ponieważ sprowadzone przez niego z Paryża urządzenia wojskowe okazały się zupełnie bezużyteczne. Po wyjściu z więzienia wszyscy się od niego odwracają. Major Stanisław oferuje mu możliwość rehabilitacji - pracę w kontrwywiadzie. Adam zgadza się. Łączniczką jest Maria, znakomita pianistka, którą poznał jeszcze w Paryżu. Zostają kochankami. Razem wyjeżdżają do Gdańska, gdzie przekonują się, że Niemcy infiltrują polską siatkę wywiadowczą. W końcu agentem okaże się Stanisław, którego Adam zabija. Trafia do więzienia, wybucha wojna. Adam uwalnia się z więzienia i dołącza do walczących oddziałów.
Kronika wypadków miłosnych reż. Andrzej Wajda (1985)
Lato 1939 roku. Witek zakochuje się pierwszą młodzieńczą miłością w Alinie, córce pułkownika Nałęcza. Powoli udaje mu się przełamać jej opory i zdobyć serce. O uczucie Witka stara się Greta, córkaniemieckiego pastora Bauma. Przyjaciel Witka, Lowa, przekracza próg dojrzałości dzięki Cecylii i Olimpii. Witek spotyka kilkakrotnie Nieznajomego. Raz w pociągu, kiedy pytał chłopca o cmentarz, który powstanie dopiero pod koniec wojny. Innym razem, kiedy wyjmował ze schowka pistolet i poprosił o fotografię ojca...
Ptaki ptakom reż. Paweł Komorowski (1976)
Adaptacja powieści Wilhelma Szewczyka pod tym samym tytułem. "Ptaki ptakom" podejmują temat trochę zaniedbany przez naszą kinematografię, a mianowicie walki Ślązaków z Niemcami we wrześniu 1939 roku.
Cynga reż. Leszek Wosiewicz (1992)
Rok 1939. Młody, wychowany w tradycyjnych wartościach Polak po ucieczce z okupowanej Warszawy, próbuje przedostać się do okupowanego przez Sowietów Lwowa. Już na granicy wpada w ręce NKWD. Po groteskowym śledztwie zostaje skazany na śmierć, potem ułaskawiony i zesłany do łagru na dalekiej północy. Tam, buntując się przeciwko nieludzkim warunkom, szybko stacza się na dno egzystencji. Wybawieniem okazuje się choroba - cynga, rodzaj syberyjskiego szkorbutu, któremu towarzyszą zaburzenia osobowości. Trafia na jedyny w promieniu tysięcy kilometrów oddział psychiatryczny łagrowego szpitala, którego ordynatorem jest świetnie niegdyś zapowiadający się psychiatra, obecnie zesłaniec.Bohater szybko wraca do zdrowia fizycznego, ale najcięższej próbie poddana jego psychika...
Deborah reż. Ryszard Brylski (1995)
Akcja filmu toczy się w małym, prowincjonalnym miasteczku w lecie 1939 roku. Mieszka tu znany malarz Marek Wawrowski wraz rodziną. Zniechęcony do wielkomiejskiego życia artysta pracuje w miejscowym kościółku nad renowacją renesansowych fresków. Pewnego dnia w posiadłości Wawrowskich zjawia się niespodziewanie Kuba Burstin, oficjalnie znany aktor i lew salonowy, nieoficjalnie kochanek żony Marka. Kuba przywozi ze sobą dwie urodziwe kuzynki. W ten sposób dochodzi do pierwszego spotkania Wawrowskiego i Debory. Między malarzem a młodziutką Żydówką z prawniczej rodziny niemal od razu wybucha gorący, namiętny romans. Artysta zafascynowany dziewczyną z trudem zachowuje pozory dobrego męża i ojca. Niebawem żona Wawrowskiego, która źle znosi pobyt na prowincji, razem z synkiem wyjeżdża do Zakopanego. Teraz Marek i Debora mogą się widywać bez przeszkód. Lato wszakże szybko się kończy i na drodze ich uczucia staje wybuch wojny.
Domek z kart reż.Erwin Axer (1953)
Akcja filmu rozgrywa się w sierpniu 1939 roku. Bruno Sztorc drukuje bardzo krytyczny artykuł o ówczesnych rządach. Numer gazety zostaje skonfiskowany przez policję, redakcja zdemolowana przez nacjonalistyczną bojówkę, a redaktorzy pobici, ponieważ nie chcą ujawnić miejsca pobytu Sztorca. Ten zaś schronił się w miejscowości letniskowej Podborze, w pensjonacie "Polonia". Spotyka tu między innymi starostę, zapewniającego wszystkich, że Polska jest "silna, zwarta, gotowa", poetę - liberała, naiwną panienkę Kitty. Po ostrym starciu ze starostą Sztorc zostaje aresztowany i zesłany do Berezy. Tymczasem wybucha wojna. Na wieść o niej starosta ucieka . . . Jest połowa września. Na posterunek policji w pobliżu granicy rumuńskiej policjanci przyprowadzają skutego Sztorca. Panuje ogólny bałagan i panika. Samochody rządowe przejeżdżają granicę. Zjawia się premier Składkowski. Przeprowadza "inspekcję", w czasie której dochodzi do wymiany zdań ze Sztorcem, po czym i premier ucieka do Rumunii. Teraz na posterunku zjawiają się żołnierze radzieccy, którzy więźnia traktują jak swego towarzysza.
Drugi brzeg reż.Zbigniew Kuźmiński (1962)
Oparty na wątkach twórczości Stanisława Wygodzkiego i wspomnieniach członków KPP i PPR dramat sensacyjny, ukazujący koleje losu działacza robotniczego w latach 1936 - 1942. Paweł, działacz robotniczy z Zagłębia, skazany zostaje na osiem lat więzienia. Podejrzewa o zdradę swojego przyjaciela Stefana. We wrześniu 1939 roku ucieka z więzienia, walczy na froncie, potem działa w konspiracji.
Gorzka miłość reż. Czesław Petelski (1989)
Początek 1939 roku. Hanna udaje się na bal w towarzystwie porucznika Biesiekierskiego i inżyniera Leszka Oleszkiewicza. Sierpień 1939. W Powiłańcach odbywa się rekwizycja koni. Na tereny Polski wkraczają wojska sowieckie. Hanna szuka schronienia u krewnych i spotyka Oleszkiewicza, który szuka noclegu. Idą razem do hotelu, dochodzi do zbliżenia. Rankiem Oleszkiewicz oświadcza, że jest żonaty. Hanna ucieka z hotelu. Hanna odwiedza znajomych w Naczy i spotyka tam Lecha, który jest koniuszym. Rozwija się między nimi burzliwy romans. Razem prowadzą młyn w środku puszczy. Muszą go jednak wkrótce opuścić. Zajmują dom w poniemieckim miasteczku. Oleszkiewicz ma opinię kolaboranta. Aby zatrzeć ten obraz, Lech przyjmuje na poddasze swego domu ukrywającego się mężczyznę z podziemia. Hanna na wycieczce do lasu na grzyby dostrzega Lecha kochającego się z sąsiadką. Pewnego razu Hanna idzie na górę do ukrywającego się mężczyzny. Wraca Lech, następuje scena zazdrości, po czym Lech twierdzi, że zgodziłby się nawet, gdyby Hanna przespała się z mężczyzną na górze. Hanna sama jedzie pociągiem...
Gwiazda piołun reż.Henryk Kluba (1988)
Początek września 1939 r. Ponad pięćdziesięcioletni mężczyzna i dużo młodsza od niego kobieta uciekają z Warszawy na Wschód, podobnie jak tysiące innych ludzi. Zagubieni, pogrążeni w rozpaczy, jak wszyscy wokół nich. Mężczyzna źle się czuje, jego towarzyszka z niepokojem obserwuje jego coraz większe osłabienie. ...Poznali się przed wojną. Szybko połączyło ich gwałtowne i silne uczucie... Ich wędrówka, tak jak i innych, jest drogą przez mękę. Ciągłe bombardowania, napięcie, strach i tylko krótkie chwile odpoczynku, po których znów trzeba wyruszyć w drogę.Na próżno szuka pomocy lekarskiej. Oboje zatrzymują się w miasteczku. Roznosi się tam wieść, że schwytano szpiega. Jeden z policjantów podejrzliwie przygląda się mężczyźnie, ale miejscowy aptekarz natychmiast zaświadcza, że to uciekinier. Po komunikacie z 17 września ostatecznie postanawia popełnić samobójstwo. Kobiecie pozostawia wybór decyzji...
Jeszcze słychać śpiew. I rżenie koni... reż. Mieczysław Waśkowski (1971)
Napisana przez syna bohatera autentycznych wydarzeń historia poszukiwania dziesięciu żołnierzy Września, którym przyznano krzyże Virtuti Militari, o czym ich dowódca dowiedział się w dwadzieścia lat po wojnie. Wiele lat po wojnie emerytowany pułkownik dowiaduje się, że nie wykonał we wrześniu 1939 roku rozkazu: nie wręczył dziesięciu krzyży Virtuti Militari najdzielniejszym spośród swoich żołnierzy. Zleca wykonanie tego rozkazu swemu synowi, młodemu dziennikarzowi. Ten odnajduje wszystkich - poznaje prawdę o Wrześniu, nieznane fakty, ludzkie tragedie i ludzkie bohaterstwo, przekonuje się też, jak bardzo dzień dzisiejszy związany jest z dniem wczorajszym.
Limuzyna Daimler Benz reż.Filip Bajon (1981)
Poznań, maj 1939 roku. Dwaj bracia, Michał i Andrzej, spacerując ulicami dostrzegają zaparkowaną pod niemieckim konsulatem limuzynę. Korzystając z nieuwagi portiera porywają samochód. Szybko zostają zatrzymani przez policję. Jednak ambasada niemiecka bagatelizuje incydent i chłopcy, początkowo zwolnieni z gimnazjum, zostają z powrotem przyjęci. Jednak do szkoły wracają odmienieni wewnętrznie. Michał zaczyna pisać powieść, w której chce dać literacki wyraz temu, co się stało. Andrzej zostaje przewodniczącym szkolnego koła Ligi Narodów, wkrótce związuje się z miejscowymi faszystami. Michał z niepokojem obserwuje ewolucję postawy brata. W przeddzień wybuchu wojny Andrzej bierze udział w antypolskiej prowokacji i wówczas popełnia pierwsze morderstwo - zabija konsula...
Na kłopoty ... Bednarski reż.Paweł Pitera (1986)
Prywatny detektyw Bednarski działa w latach 1932-1939 na terenie Wolnego Miasta Gdańska. Podejmuje się rozwikłania najtrudniejszych zagadek kryminalnych. Dowcipny i czarujący wywiera wrażenie na kobietach, niekiedy zaplątuje się w niepotrzebne romanse. Miewa kłopoty z policją, bierze udział w akcji polskiego wywiadu. Poszczególne odcinki cyklu są niezależne fabularnie, Łączy je postać Bednarskiego.
Pamiętnik znaleziony w garbie reż.Jan Kidawa-Błoński (1992)
Tragikomiczna historia rodziny, składająca się z czterech sekwencji - "Poczęcie", "Dzieciństwo", "Wiek męski" i "Epilog". Akcja filmu obejmuje kilkadziesiąt lat - rozpoczyna się w roku 1939, a kończy w latach dziewięćdziesiątych.Opowieść o życiu kobiety, dwóch mężczyzn jej życia, oraz jej syna, Janka Garbusa, oglądamy oczami tego ostatniego - "poczętego przez stryja enkawudzistę w noc po wkroczeniu armii sowieckiej".
Pogranicze w ogniu reż.Andrzej Konic (1988)
Akcja serialu dzieje się w okresie międzywojennym [1918-1939] i przedstawia skomplikowane losy dwóch przyjaciół z dzieciństwa: Czarka Adamskiego [Cezary Pazura] i Franka Relke [Olaf Lubaszenko]. Obaj związali się z polskimi służbami wywiadowczymi i wiodą życie pełne niebezpieczeństw...
Polskie drogi reż. Janusz Morgenstern (1977)
"Polskie drogi" to wielowątkowa opowieść o losach Polaków w latach II wojny światowej. "Czas pogardy" ukazano przede wszystkim z punktu widzenia dwóch głównych bohaterów - porucznika Władysława Niwińskiego (Karol Strasburger) i Leona Kurasia (wielka rola Kazimierza Kaczora) - drobnego cwaniaka, nie pozbawionego jednak znamion heroizmu. Autorzy serialu starali się pokazać zwłaszcza dzień powszedni okupacji hitlerowskiej w Polsce. Konspirację, akcje zbrojne, strzelaniny programowo odsunięto na drugi plan. W zamian "Polskie drogi" dawały przekrój przez wszystkie ówczesne warstwy społeczne. Opowiadały o ludziach częstokroć zaskoczonych przez historię, którzy stopniowo uczą się złowrogiej logiki hitlerowskiego terroru. Jest tu i budowanie obozu w Oświęcimiu i aresztowanie profesorów w Krakowie i pacyfikacja zamojszczyzny.
Romans z intruzem reż. Waldemar Podgórski (1984)
Akcja filmu rozpoczyna się tuż przed rozpoczęciem II wojny światowej. Młody Niemiec przedostaje się do Polski z informacją, że wojna wybuchnie 25 sierpnia. Jednak pułkownik Klon nie chce mu uwierzyć. Tymczasem wybucha wojna ...
Samson reż. Andrzej Wajda (1961)
Jakub za przypadkowe zabójstwo dostaje się do więzienia, które opuszcza we wrześniu 1939 roku. Pracuje w getcie jako grabarz, ale po śmierci matki ucieka z niego, właściwie wbrew swojej woli. Znajduje schronienie u kolejnych osób (Lucyny, towarzysza z więzienia - Maliny), wreszcie pragnie zerwać z izolacją i wrócić do getta, ale ono już nie istnieje. Pracuje w konspiracyjnej drukarni, a kiedy Niemcy ją otaczają...
Sąsiedzi reż.Aleksander Ścibor-Rylski (1969)
Film jest odpowiedzią na niemiecką propagandę o "krwawej niedzieli" w Bydgoszczy. Film jest historyczną rekonstrukcją ówczesnych wydarzeń, podczas których niemieckie bojówki zaatakowały polskie wojsko wycofujące się przez Bydgoszcz 3 września. Bojówki te zostały szybko zneutralizowane, ale Niemcy po zdobyciu miasta w odwecie masowo rozstrzeliwali Polaków. Następnie niemiecka propaganda upowszechniła całkiem inny opis wydarzeń.
Wszystkie pieniądze świata reż. Andrzej Kotkowski (1999)
Czteroodcinkowy serial, zrealizowany na podstawie powieści Anatola Potemkowskiego pod tym samym tytułem. Akcja cyklu rozgrywa się w latach 1939 - 1944, a jej bohaterami są dwaj chłopcy, stojący na progu dorosłości. Tłem opowieści o ich młodzieńczych fascynacjach są wojenne losy Warszawy.
Złoty pociąg reż. Bohdan Poręba (1986)
W pierwszych dniach września 1939 roku opuścił Warszawę transport złota z Narodowego Banku Polskiego wartości prawie 90 mln dolarów. Głównymi bohaterami tej opowieści są: odpowiedzialni za ewakuację walorów znajdujących się w skarbcu pułkownik Górski, major Bobruk i jego żona Halina, dyrektor Kowalski z córką Barbarą oraz towarzyszący im sierżant Jan, szef firmy transportowej Nowak, kierowca Ziemiański i sekretarka Kowalskiego - Renata.
Ogniomistrz Kaleń reż. Czesław Petelski, Ewa Petelska (1961)
Tajemnica twierdzy szyfrów reż. Adek Drabiński (2007)
"Tajemnica twierdzy szyfrów" to zrealizowana z rozmachem i dbałością o historyczne realia opowieść o walce wywiadów w czasie II Wojny Światowej. Marzec 1945 roku, trwa II Wojna Światowa. Agent polskiego wywiadu działający w niemieckim mundurze, kpt. Johann Jorg (Paweł Małaszyński) zostaje wysłany do zajętego przez SS zamku Czocha gdzie działa ośrodek kryptologiczny. Jego zadaniem jest zdobycie tajemniczej maszyny o nazwie "ryba-miecz" pozwalającej na deszyfrowanie radzieckich depesz zabezpieczanych teoretycznie niemożliwymi do złamania szyframi jednorazowymi...
Długa noc reż. Janusz Nasfeter (1967)
Rok 1943, tuż przed Wigilią Bożego Narodzenia. W prowincjonalnym miasteczku gdzieś na wschodzie Polski ślusarz ZYGMUNT KORSAK (Józef Duriasz), lokator kamienicy należącej do rodziny Piekarczyków, ukrywa w tajemnicy przed sąsiadami Żyda, który uciekł z getta. Korsak współpracuje z partyzantami działającymi w okolicy. Ma im dostarczyć broń...
Film, mimo daleko idącej ustępliwości reżysera, nie został dopuszczony na ekrany i nie był wymieniany w publikacjach filmowych.Dla filmu Janusza Nasfetera też była "długa noc". Nakręcony w 1967 roku czekał na swą premierę do 1989 roku.
Dziś w nocy umrze miasto reż. Jan Rybkowski (1961)
Ranek 13 lutego 1945 roku. PIOTR (Andrzej Łapicki), polski więzień obozu koncentracyjnego, ucieka z transportu ewakuacyjnego przejeżdżającego przez Drezno. Piotr zna to miasto - bywał tu przed wojną, kiedy studiował sztukę. Obecnie w Dreźnie panuje nieopisany chaos spowodowany ofensywą nadciągającej Armii Radzieckiej. Piotr trafia pod konspiracyjny adres, lecz nie otrzymuje tam pomocy. Nie mogąc znaleźć schronienia, tuła się po ulicach i przypatruje ludziom. Wielkie wrażenie robi na nim młoda Niemka, której towarzyszy oficer SS. Tymczasem wieczorem zaczyna się nalot samolotów RAF-u. Piotrowi udaje się dostać do schronu. Samoloty zrzucają tysiące bomb zapalających. Śródmieście Drezna płonie...
Agent nr 1 reż. Zbigniew Kuźmiński (1971)
JERZY IWANOW (Karol Strasburger) jest synem Rosjanina i Polki. Wybuch wojny zastaje go w Grecji. Tam też nawiązuje współpracę z polską placówką wojskową w Salonikach. Zostaje odkomenderowany do dyspozycji wojsk brytyjskich. Przechodzi szkolenie wywiadowcze i dywersyjne w Aleksandrii. Zostaje agentem brytyjskiego wywiadu. W nocy z 13 na 14 października 1941 roku ląduje na greckim wybrzeżu niedaleko Maratonu i jako agent nr 1 rozpoczyna działalność pod kryptonimem 033B.
Godziny nadziei reż. Jan Rybkowski (1954)
Wiosna 1945 roku. W małym miasteczku na ziemiach zachodnich wokół rezydencji rodowej baronów von Lyx, w której mieści się polski szpital polowy, zebrał się wielojęzyczny tłum. Są tu powracający do domów więźniowie obozów koncentracyjnych, robotnicy wywiezieni do pracy przymusowej do Niemiec, amerykańscy jeńcy. Młody Polak chce wziąć ślub z Włoszką. Młoda Rosjanka myje przy studni swe malutkie dziecko. Major polskiej armii przedwrześniowej cieszy się, że kapitan Wojska Polskiego nie jest Rosjaninem. Amerykanie tańczą sambę, która porywa cały ten różnojęzyczny tłum. Na chwilę ogarnia wszystkich radość. Za kilka dni wojna skończy się ostatecznie. Ludzie smakują pierwszych chwil wolności.
Generał Nil reż. Ryszard Bugajski (2009)
Historia generała Augusta Emila Fieldorfa (pseudonim „Nil”), który, jako dowódca Dywersji AK kierował najważniejszymi akcjami w okupowanej w czasie II Wojny Światowej Warszawie. Dowodził m.in. zamachem na kata Warszawy, generała SS Franza Kutscherę. Niemcy bali się go jak ognia. Generał August Emil Fieldorf, pseudonim „Nil”, był dowódcą Kierownictwa Dywersji AK oraz zastępcą dowódcy Armii Krajowej podczas okupacji niemieckiej, stał także na czele organizacji NIE, przygotowanej do czynnego sprzeciwu wobec powojennego okupanta sowieckiego. Po wojnie i zesłaniu na Syberię, Fieldorf zmuszony jest podjąć grę z Urzędem Bezpieczeństwa. W filmie ukazano brawurowe sceny słynnej akcji AK, w której zlikwidowano dowódcę SS – Franza Kutscherę, jak również z wielką dozą realizmu pokazano okrutne metody przesłuchań i wymuszania zeznań na więźniach Urzędu Bezpieczeństwa.
Różyczka reż. Jan Kidawa-Błoński (2010)
Znany pisarz przeżywa romans z dużo młodszą od siebie, piękną kobietą. Wbrew wywołującej oburzenie środowiska różnicy wieku, wykształcenia i pozycji intelektualista poślubia atrakcyjną „dziewczynę znikąd”. Zaślepiony uczuciem nie podejrzewa, że ich kontrowersyjny związek może nie być kwestią przypadku. Opowieść zainspirowana prawdziwymi wydarzeniami. Niebezpieczną gra uczuć między cenionym pisarzem, jego piękną młodą żoną oraz jej kochankiem, rozgrywająca się w burzliwych latach 60-tych. Film oparty jest na fragmentach biografii Pawła Jasienicy, jednak rodzina pisarza zwróciła się do dystrybutorów filmu, aby nie traktowali go jako biograficznego, ale jedynie wykorzystującego luźne fragmenty biografii.
Jutro idziemy do kina reż. Michał Kwieciński (2007)
Romantyczna opowieść o maturzystach, którzy w maju 1938 roku wyruszają w dorosłość. Trzej przyjaciele Andrzej, Wacek i Jerzy są przekonani, że ich życie będzie wyjątkowe, a przyjaźń będzie trwać wiecznie. Do wojska dostają się tylko Andrzej – do pułku kawalerii w Grudziądzu i Jerzy – do piechoty szkoły podchorążych w Zegrzu. Piotr, mający wadę serca, pozostaje w cywilu i rozpoczyna studia na medycynie. Nadchodzi wrzesień 1939 roku. Wieść o wybuchu wojny spada na nich wszystkich jak grom. Dla niektórych jej pierwszy dzień będzie zarazem ostatnim...
Krzyż walecznych reż. Kazimierz Kutz (1959)
Film składa się trzech nowel: "Krzyż", "Pies" i "Wdowa". Wszystkie są adaptacjami opowiadań Józefa Hena. Ich akcja toczy się w czasie II wojny światowej ("Krzyż", "Pies") i tuż po niej ("Wdowa"). W każdej ujawnia się talent realizatorski reżysera i jego skłonność do poruszania spraw istotnych w sposób niekonwencjonalny i prowokujący do dyskusji.Szkice warszawskie reż. Henryk Kluba (1969)
Pokazany poprzez migawkowe sekwencje wydarzeń rozgrywających się w różnym czasie portret stolicy i jej mieszkańców: w tragicznych latach okupacji i w dniu dzisiejszym nie wolnym od słabostek i bolączek, ukazanyvh w krzywym lustrze.Cafe pod Minogą reż. Bronisław Brok (1959)
Komedia obyczajowa, ukazująca - w specyficznym wiechowskim ujęciu - mieszkańców Warszawy, walczących w latach okupacji z wrogiem i niosących pomoc ciemiężonym rodakom. Bar "Cafe pod Minogą", którego właścicielami są państwo Aniołkowie, sąsiaduje z zakładem pogrzebowym "Wieczny Odpoczynek" Celestyna Konfiteora. Głównymi bohaterami są także warszawscy szoferacy...Droga na Zachód reż. Bohdan Poręba (1961)
Ostatnie dni wojny. Emerytowany maszynista Walczak i jego przypadkowy pomocnik prowadzą pociąg z amunicją na front. Jadą przez tereny, na których grasują niedobitki armii niemieckiej, dywersanci hitlerowscy i szabrownicy.Ranny w lesie reż. Janusz Nasfeter (1963)
Ballada partyzancka, ukazująca postawę żołnierza na przekór ludzkim słabościom wypełniającego trudne zadanie. Oddział partyzancki wycofuje się z niemieckiego okrążenia. Kapral "Koral" otrzymuje rozkaz pozostania z rannymi oraz zdobycia meldunku i przekazanie go oddziałowi. Lekarz nie przybywa, jeden z żołnierzy dezerteruje. Niemcy pacyfikują wsie. "Koral" wraz z Maćkiem starają się wypełnić rozkaz do końca.
Sto koni do stu brzegów reż. Zbigniew Kuźmiński (1979)
Bogdan Mayer, młody porucznik - pseudonim Krzysztof, po ucieczce z niemieckiego oflagu w 1943 r. przedostaje się do rodzinnej Warszawy i z niecierpliwością oczekuje na zadanie, które ma mu powierzyć podziemna organizacja. Po wnikliwym sprawdzeniu jego przeszłości otrzymuje specjalną kurierską misję: w spreparowanej koronce zęba ma dostarczyć do Londynu próbkę cennego stopu metalu wykradzioną z niemieckiego laboratorium zbrojeniowego. Szlak będzie wiódł przez kilka krajów...
Dezerter reż. Witold Lesiewicz,Janusz Weychert (1958)
Wcielony do Wehrmachtu Polak, Robert, dezerteruje z armii niemieckiej i ukrywa się w opuszczonej kopalni. Tu też rozwinie się wątek miłosny między Robertem a Elżbietą. Punktem kulminacyjnym filmu jest efektowna scena walki z gestapowcami...
Wyrok na Franciszka Kłosa reż. Andrzej Wajda (2000)
Oparta na faktach historia Franciszka Kłosa, policjanta, który w czasie II Wojny Światowej współpracował z Nazistami. Wierząc, że sumiennie wykonując swoją pracę i zarabiając pieniądze na utrzymanie rodziny można przeżyć wojnę Kłos nie tylko łapie przestępców, ale również tropi polskich konspiratorów i ukrywających się Żydów.
Inka 1946 reż. Natalia Koryncka-Gruz (2006) - spektakl telewizyjny
Historia opowiada o mordzie sądowym dokonanym na niespełna 18-letniej Danucie Siedzikównie, sanitariuszce i łączniczce w V Brygadzie Wileńskiej AK, mjr Zygmunta Szendzielorza "Łupaszki". Jednym z zarzutów jakie jej postawiono było mordowanie rannych jeńców z UB - ludzi, którym w rzeczywistości ratowała życie......Droga daleka przed nami... reż. Władysław Ślesicki (1979)
Piotr i Wojtek są braćmi, którzy należeli do "Zawiślaków". Po upadku powstania warszawskiego trafiają do obozu pracy w Niemczech. W końcu uciekają i wyruszają do Warszawy. Po drodze zostają złapani i uwięzieni. Mimo tortur i przesłuchań nie załamują się. Na pewien czas się rozłączają.Rok pierwszy reż. Witold Lesiewicz (1960)
Posterunek milicji w małym lubelskim mieście zostaje w 1944 roku objęty przez sierżanta Otrynę. Poprzedni komendant i jego podwładni są członkami AK w głębokiej konspiracji. Podstawowym czynnikiem komplikującym współpracę starego komendanta z nowym jest ich wzajemna nieufność...Ryś reż. Stanisław Różewicz (1981)
Akcja filmu toczy się na ziemiach polskich w czasie okupacji hitlerowskiej. Do księdza Konrada zgłasza się młody partyzant Ryś, który chce się wyspowiadać przed wykonaniem wyroku na zdrajcy. Zdumiony ksiądz dowiaduje się, że owym zdrajcą jest stelmach Alojz, którego on zawsze miał za uczciwego człowieka. Podejrzewa pomyłkę, wiec prosi partyzanta by wstrzymał się z egzekucją. Ryś odpowiada, że niewykonanie rozkazu jest karane śmiercią, jednak może się zgodzić na jednodniową zwłokę...Sam pośród swoich reż. Wojciech Wójcik (1985)
Rok 1946. Stacjonujący w małym prowincjonalnym garnizonie porucznik Kmita zostaje przyjęty do klasy maturalnej miejscowego liceum. Nocą podczas treningu bokserskiego jest świadkiem aresztowania kapitana Lenczaka "Żbika" – dowódcy partyzantki, u którego wcześniej służył. Podczas walki Kmita nokautuje Dolaka i bije sędziego. By uciszyć skandal porucznik zostaje wysłany w teren. Ma podzielić i rozdać chłopom ziemię zabraną przez Niemców na poligon.Zwariowana noc reż. Zbigniew Kuźmiński (1967)
Trzej partyzanci - Polak, Słowak i Wegier - ukrywają się w starym zamku, gdzie blisko granicy z Polski. W zamku mieszka stara baronowa, jej mali dalecy krewni - Marika z braciszkiem, wierny sługa Józef, służąca, guwernantka. Pomagają im unieszkodliwić Niemców, którzy ich ścigają...Świadectwo urodzenia reż. Stanisław Różewicz (1961)
Historie wojenne opowiedziane z perspektywy dzieci.Stajnia na Salvatorze reż. Paweł Komorowski(1967)
Historia dwudziestoletniego Michała, któremu wojna przerwała studia. Chłopak podejmuje pracę zarobkową w małym przedsiębiorstwie na krakowskim Salwatorze. Bardziej niż praca pasjonuje go jednak działalność konspiracyjna - jest dowódcą grupy młodych ludzi. Wkrótce zaczynają się aresztowania...Pierwszy dzień wolności reż. Aleksander Ford (1964)
Lekarz niemiecki, doktor Rhode, pozostał wraz z dwiema córkami, Ingą i Luzzi, w rodzinnym miasteczku. Zjawia się tu grupa polskich oficerów, wyzwolonych z niemieckiego oflagu. Inga została zgwałcona przez mężczyzn wracających z przymusowych robót w Niemczech. Jan, jeden z oficerów, staje w jej obronie przed tymi, którzy chcą korzystać z "prawa zwycięzców". W miasteczku zjawia się także Otto, narzeczony Ingi, wraz z oddziałem SS...Bołdyn reż. Ewa Petelska, Czesław Petelski (1981)
Dowódca oddziału partyzanckiego, legendarny generał Bołdyn, jest autokratą, nie uznaje krytycznych uwag, domaga się bezwzględnego posłuszeństwa, a jednocześnie, coraz mocniej opętany manią prześladowczą, traci poczucie rzeczywistości. By go uspokoić, podwładni składają mu fałszywe informacje, te zaś powodują mylne, tragiczne w skutkach decyzje. Bołdyn ginie, natomiast faktycznie sprawujący dowództwo Krupicki postanawia zataić przed żołnierzami śmierć generała. Wszak jego imię zawsze ich jednoczyło i dodawało odwagi.O dziwo brak w filmie PRL-owskiej propagandy, chyba w latach 80-tych nikt już o nią nie zabiegał, a twórcy mieli świadomość braku sensu karmienia widza poprawnym politycznie ładunkiem. Zamiast bohaterskich, komunistycznych, nieskazitelnych żołnierzy mamy pokazane niemoralne elity, uwikłane w matactwa i morderstwo - samosąd jednego z oficerów. Sam "generał" Bołdyn w swojej kwaterze sypia z Elką (Daria Trafankowska) jedyną kobietą ze swojego oddziału, nie mając żadnych skrupułów przed resztą. W sypialni trzyma skrzynki ze spirytusem, którym systematycznie obdziela swoich żołnierzy podczas odpraw, a sam wlewa najwięcej w siebie. W dniach, kiedy zwiadowcy nic nie donoszą o nieprzyjacielu, rozdrażnionemu bezczynnością Bołdynowi alkohol towarzyszy cały czas, w nocy dręczą go pijackie omamy, z zabarykadowanej sypialni "Mroczny" codziennie słyszy wrzaski Bołdyna. Trzeba przyznać, że taki obraz partyzanta, przywódcy komunistycznego oddziału AL ukazany przez wieloletniego członka komisji kolaudacyjnej, Czesława Petelskiego, to całkiem odmieniony wizerunek bohatera w wojennym kinie PRL. Bardzo odległy od tego, co pamiętamy z kultowych i zaprawionych propagandą wojennych filmów i seriali z lat 60-tych, najświetniejszych dla tego gatunku. Jedynym przekłamaniem historycznym jest usadowienie Polaka w roli oficera politycznego, którym mógł być tylko enkawudzista, w tej roli wystąpił niezapomniany Tomasz Zaliwski, jako Krupicki. Żródło
Krajobraz po bitwie reż. Andrzej Wajda (1970)
Trzecia część nocy reż. Andrzej Żuławski (1972)
Michał przeżył bolesną tragedię. Na jego oczach z rąk Niemców zginęła żona, matka i syn. Postanawia przystąpić do partyzantów. Trafia do mieszkania rodzącej kobiety. Postanawia się zaopiekować nią i jej dzieckiem i odbić jej męża z rąk niemieckich.111 dni letargu reż. Jerzy Sztwiertnia (1984)
Na fabułę filmu składają się przeżycia Adama Grzymały-Siedleckiego, który podczas II wojny światowej nocą w końcu 1942 roku został aresztowany w czasie akcji, jaką wymierzono w polską inteligencję. Przesiedział on na Pawiaku 111 dni (w celi oraz w szpitalu więziennym).Opadły liście z drzew reż. Stanisław Różewicz (1975)
Dwudziestoletni Henryk wspomina ludzi i zdarzenia ostatniego roku wojny. Przyjęcie do oddziału partyzanckiego, swój chrzest bojowy, likwidacje konfidentów gestapo, pierwsza miłość do łączniczki "Czajki", aresztowanie siostry, Zosi, długie marsze oddziału zagrożonego okrążeniem, śmierć "Maksa"dowódcy i przyjaciela...Błękitny krzyż reż. Andrzej Munk (1955)
Paradokumentalny film wojenny, rekonstruujący akcję GOPR, niosącego pomoc partyzantom podczas wojny. W filmie wystąpili uczestnicy historycznej akcji i działacze GOPR. Zimą 1945 roku do ukrytego w górach partyzanckiego szpitala przedostają się ratownicy zakopiańskiego pogotowia górskiego i dokonują niewiarygodnego wyczynu przeniesienia rannych i chorych ludzi przez dwa łańcuchy górskie i przez linie niemieckich posterunków.Przerwanie działań wojennych reż. Juliusz Machulski (2009)
Spektakl dotyczy rozmów kapitulacyjnych pomiędzy oficerami Komendy Głównej AK a Erichem von dem Bachem - głównodowodzącym siłami niemieckimi walczącymi z Powstaniem w Warszawie.Haracz szarego dnia reż. Roman Wionczek (1983)
Rok 1943. Grupa, w skład której wchodzą między innymi młody poeta Gonczar, jego przyjaciel Włodek i Zosia, otrzymuje pierwsze poważne zadanie: mają wysadzić w powietrze most kolejowy podczas przejazdu transportu wojskowego. Rozkaz zostaje wykonany, lecz okupiony wielkimi stratami. Włodek ginie w dworku, który Niemcy podpalają, w płomieniach tracą także życie niewinni mieszkańcy wsi, Zosia i Gonczar zaś stają przed plutonem egzekucyjnym, bo próba ich odbicia nie udaje się.Morderca zostawia ślad reż. Aleksander Ścibor-Rylski (1967)
Sensacyjny dramat psychologiczny: poszukiwanie przestępcy, który w ostatnich godzinach okupacji popełnił morderstwo, kradnąc zarazem kartotekę konfidentów Gestapo. Partyzanci zajmują i zabezpieczają budynek Gestapo. Niemcy nie zdążyli zniszczyć kartoteki konfidentów. Porucznik Lotar zostawia przy niej prokuratora. Ta chwila wystarczy. Prokurator zostaje zamordowany, kartoteka znika. Do akcji włącza się wojsko. W końcu morderca zostaje zdemaskowany...Na melinę reż. Stanisław Różewicz (rok produkcji 1965, premiera 1981)
Należący do cyklu filmowego "Dzień ostatni - dzień pierwszy" krótki film telewizyjny w reżyserii Stanisława Różewicza przedstawia ciemną stronę walki partyzanckiej w czasie II wojny światowej. Oddział żołnierzy AK podejrzewa żebraka Alojzego Szynalę (Kazimierz Opaliński) o współpracę z Niemcami. Gdy udaje im się dowieść zdrady postanawiają wydać na niego wyrok.Oko cyklonu reż. Henry Kostrubiec (1989)
Pierwszy polski film fabularny zrealizowany za prywatne fundusze. Po zamachu na Hitlera w Kętrzynie Londyn wysyła do Polski agenta, mającego przejąć z rąk partyzantów listę oficerów wehrmachtu niechętnych fuhrerowi. Po wylądowaniu skoczkowie dostają się pod ostrzał niemiecki. Jeden ginie, drugi razem z rannym oficerem wehrmachtu dociera do położonej na uboczu leśniczówki.Okruchy wojny reż. Andrzej Barszczyński, Jan Chodkiewicz (1985)
Podczas nieudanej próby podpalenia mostu koło Zajączkowa zostaje ciężko ranny dowódca małego oddziału partyzanckiego. Do pobliskiej wsi udaje się młody partyzant Derkacz. Potrzebny jest transport, by udzielić pomocy rannemu.Przeprawa reż. Wiktor Turow (1988)
Wiosna 1944 r. Do granic okupowanej Polski zbliża się ofensywa radziecka. Przed przekroczeniem Bugu przez poprzedzające Armię Czerwoną radzieckie odziały partyzanckie, w sztabie zgrupowania AK i BCh odbywa się narada prowadzona przez jego dowódcę, majora Brzezinę. Nie ufający radzieckim partyzantom, uznający wyłącznie rząd londyński, major zleca oddziałowi porucznika Sęka operować w sferze ich działania...Weekend z dziewczyną reż. Janusz Nasfeter (1968)
Stanny nie ukończył przed wojną studiów medycznych. Mieszka w małym miasteczku, chce doczekać wyzwolenia nie mieszając się do żadnych działań konspiracyjnych. Los chce jednak inaczej. Sterroryzowany pistoletem przez sierżanta Annę jedzie do pddziału partyzanckiego, w którym są ranni. Zabiera ze sobą Olka, uciekiniera z transportu do obozu i niemieckiego żandarma Beina, którego Olek obezwładnił w mieszkaniu Stannego. Nie zastają oddziału w umówionym miejscu. Anna zostaje zabita przez Niemców, Stanny zaś wraz z Olkiem wyrusza na poszukiwanie czekających na lekarza partyzantów.Zaduszki reż. Tadeusz Konwicki (1961)
Studium psychologiczne: historia dwojga ludzi, którym tragiczne przeżycia wojenne odebrały wiarę w szczęście, rodząc lęk przed silnym uczuciem. Michał i Wala spędzają weekend w małomiasteczkowym hoteliku. Wracają wspomnienia. Michał w czasie wojny kochał dwie dziewczyny - partyzanckiego porucznika "Listka", która zginęła w okrążeniu, i "Katarzynę", sanitariuszkę, o której śpiewano partyzanckie piosenki. Kiedy spotkał ją po wojnie, nie znalazł jednak u niej zrozumienia. Natomiast Wala, córka komunisty, kochała chłopca z NSZ, "Satyra", zawdzięczała mu życie. Starała się, by po wojnie wrócił do normalnego życia, lecz kiedy on zdecydował się ujawnić, zginął z rąk swoich byłych kolegów, uważających go za zdrajcę... Michał i Wala nie potrafią się głębiej zaangażować, ale lęk przed samotnością jest silniejszy, pozostaną razem.
Tam i z powrotem reż. Wojciech Wójcik (2002)