Wywiad dotyczący Flossenbürga miał być ostatnim opublikowanym materiałem, gdyż wynika to z chronologii życia naszego bohatera, ale zadecydowaliśmy się wyemitować go jako pierwszy ze względu na pamięć ofiar ale i w celu poznania przez polskie społeczeństwo kolejnego piekła zgotowanego przez nazistów ludziom.
Flossenbürg jest urokliwym miasteczkiem, położonym w południowych Niemczech, tuż obok granicy z Czechami. Któż by pomyślał, że skrywa ponurą tajemnicę, historię bezwzględnego ludobójstwa.
Przed państwem pojawi się dojrzały mężczyzna, lecz bardzo proszę pamiętać, że opisywane sytuacje przeżywał piętnastoletni chłopak, ze wszystkimi swoimi wrażliwościami przypisanymi do młodzieńczego wieku. Każdy młody człowiek jest bardzo wrażliwy, szczególnie na cierpienie innych, jest pełen empatii, ma ideały, którym chce być wierny. Te wszystkie uczucia w konfrontacji z brutalnością obozowego życia mielone są na proch.
Niewielu z nas słyszało o Flossenbürgu, gdzie ludzkie życie było warte zaledwie kromkę obozowego chleba.
Nasz bohater, podczas wywiadu wielokrotnie popadał w zadumę, zapewne wracając do obrazów, o których przed chwilą opowiadał. Czasami przypomina mi się inny wywiad i zdanie pewnego powstańca: „Wspomnienia wróciły. Gdy zamknę oczy widzę wszystko w kolorach i czuję zapachy.” Czy tak widzie swoje wspomnienia bohater tego wywiadu? Tego nie wiemy, wspomnienia z tego piekła są zbyt osobiste. Możemy zaledwie się tego domyślać. Przez lata nikomu o swoim pobycie w obozie nie opowiadał, uznając widziane i przeżywane okrucieństwa za niewyobrażalne dla innych.
Ci z państwa, którzy posiadają tę rzadką cechę, iż potrafią się postawić w roli drugiej osoby i mogą sobie wyobrazić opisywane tu wydarzenia, przeżyją mocno ten wywiad.
Gdy rozmawiamy, widzimy uśmiechniętą twarz a oczyma wyobraźni tego młodego chłopaka, ucznia, harcerza, nastolatka skorego do robienia dowcipów. I choć skronie pokrył szron ten „młody chłopak” nadal patrzy na nas z przyjaźnią i życzliwością.
- Wojciech Syrocki
Film: Wywiad z prof. Leszkiem Żukowskim
"Flossenbürg, miasto, w którym było piekło"
Fot.: archiwum prywatne - FUNDACJA PPP
Wywiad: Wojciech Syrocki
Montaż filmu: Wojciech Syrocki